Stundum blöskrar manni alveg sá málflutningur sem stjórnmálamenn geta boðið upp á. Það á við um margt af því sem sagt hefur verið Umhverfisráðherra til varnar eftir að dómur Hæstaréttar féll á fimmtudag s.l. Hæstiréttur staðfesti dóm Héraðsdóms þar sem ákvörðun Svandísar Svavarsdóttur umhverfisráðherra um synjun á staðfestingu á aðalsskipulagi í Flóahreppi var dæmd ólögleg. 

 Umhverfisráðherra sjálfur sem og Forsætisráðherra og ýmsir aðrir hafa varið lögbrot ráðherra gegn Flóahreppi og  íbúum hans með þeim orðum að nauðsynlegt hafi verið að skera úr lagaóvissu. Lögbrot ráðherra hafa einnig verið réttlæt  með þvi að standa hafi þurft  við þá pólitík sem ráðherra segist hafa verið kosin til ...?????

Varðandi lagaskýringarnar þá liggur fyrir að Flóahreppur er ekki fyrsta sveitarfélagið sem afgreiðir aðalskipulag þar sem stórir framkvæmdaaðilar hafa komið að með einum eða öðrum hætti að gerð þess og greitt kostnað við vinnu þess. Skipulagsstofnun sem fer með leiðbeiningarskyldu og eftirlit með skipulagsvinnu sveitarfélaga hefur aldrei gert athugasemdir við slíkt.  Það hefur ekki staðið í Umhverfisráðherrum fram til  þessa  að staðfesta slík skipulög.  Núverandi ráðherra hefur staðfest slík aðalskipulög án nokkurra athugasemda nema þegar kom að því að staðfesta aðalskipulagið í Flóahreppi.

Nú má vera að ráðherra hafi þótt þetta óeðlilegt að þetta væri með þessum hætti.  Þá er að sjálfsögðu eðlilegast að leggja til við Alþingi að breyta lögum á þann hátt að þetta verði með skýrum hætti bannað.  Það reyndi ráðherra reyndar að gera.  Alþingi félls hinsvegar ekki á þessa breytingu.  Þar á bæ var sú skoðun ofaná  að það væri ekki sanngjarnt  að sveitarfélög bæru ein allan kostnað við skipulagsvinnu vegna stórframkvæmda.  Þetta væri í raun hluti af undibúningakosnaði við framkvæmdina sjálfa.

Þessi niðurstaða  Alþingis lá fyrir þegar ráherra gat ekki sætt sig við niðurstöður Héraðsdóms og áfrýjaði málinu til Hæstaréttar með þeim orðum að rökstuðningur Héraðsdóms væri ekki nógu skýr og um einhverja lagaóvissu væri að ræða.  Samt var Alþingi búið á þessum tíma að endurskoða skipulagslögin og í stað þess að setja í lögin bann við kostnaðarþátttöku framkvæmdaaðila er nú með beinum hætti sagt að hún sé leyfileg.

Það lá sem sagt fyrir að lögin sem ráðherra vildi fá skýrð betur  með því að áfrýja til Hæstaréttar og eyða lagaóvissu voru orðin úrelt og Alþingi sjálft var búið að taka á málinu ef um einhverja  lagaóvissu hafi verið að ræða. Niðurstaða Alþingis var að vísu ekki í samræmi við væntingar ráðherra en getur það  réttlætt það að brotið sé á Flóahreppi og íbúum hans?

 Það hefur einnig verið nefnt  ráðherra til varnar að hún hafi verið kosin til starfa vegna sinna póítísku skoðana og hún taki afstöði samkvæmt þeim. Forsætisráðherra hefur einnig sagt að það sé ekki stefna ríkistjórnarinnar að virkja í Neðri-Þjórsá og samkvæmt því sé embættisfærsla umhverfisráðherra í málinu eðlileg og ekki aðfinnsluverð.

Fyrst að það er tilfellið þá vil ég spyrja:

-Afhverju er verið að leggja fyrir sveitarstjórn Flóahrepps að gera ráð fyrir Urriðafossvirkjun í aðalskipulagi?  Vatnsréttinn sem þar á að virkja er í eigu íslenska ríkisins og eru það ekki stjórnvöld hverju sinni sem ráða því hvort og hvenær ráðist verður í virkjun?

-Afhverju er verið að láta vinna rammaáætlun og sífellt verið að vitna í hana varðandi virkjanaáform ef það á fyrirfram að útiloka Urriðafossvirkun í aðalskipulagi Flóahrepps. Ef rýnt er í það efni sem í rammáætlun er búið að vinna og birta opinberlega virðast fáar vatnsaflsvirkjanir líklegri en Urriðafosvirkjun að flokkast í nýtingarflokk.

-Afhverju á Flóahreppur ekki að taka mark á úrskurði Umhverfisráðherra um umhverfismatskýrslu Urriðafossvirkunnar þar sem falllist er á virkjun með ákveðnum skilyrðum.

-Afhverju staðfestir Umhverfisráðherra skipulag í Ásahreppi, Rangárþingi ytra, og Skeiða- og Gnúpverjahreppi þar sem gert er ráð fyrir Urriðafossvirkjun en bara ekki í Flóahreppi.  Samkvæmt lögum á Umhverfisráðherra m.a. að gæta þess að samræmi sé í skipulagáætlunum milli sveitarfélaga og óheimilt er að staðfesta aðalskipulag sem er í ósamræmi við aðalskipulag aðliggjandi sveitarfélaga.

-Afhverju  er allri þessarri vinnu ekki einfaldlega hætt og hún slegin út af borðinu af stjórnvöldum Íslands í stað þess að brjóta lög á einu sveitarfélagi og valda því og íbúum þess skaða eingöngu að því að virðist til þess að tefja málin.

Sveitarstjórn Flóahrepps hefur fjallað um Urriðafossvirkjun á aðalskipulagi vegna þess að Landsvirkjun í umboði stjórnvalda fór fram á að það yrði gert. Fyrir lá mat af umhverfisáhrifum virkjunarinnar og úrskurður Skipulagsstofnunnar og Umhverfisráðuneytisins þar sem fallist er á fyrirhugaða virkjun en ákveðin skilyrði sett um mótvægisaðgerðir vegna umhverfisáhrifa.

Það lá einnig fyrir að Umhverfisráðuneytið var búið að staðfesta aðalskipulög í þremur sveitarfélögum þar sem gert er ráð fyrir Urriðafossvirkjun.  Það er skýrt tekið fram í skipulagslögum að sveitarstjórnir skulu láta vinna aðalskipulög fyrir allt land innan sveitarfélagsmarka sinna. Einnig er tekið skýrt fram í sömu lögum að óheimilt er að samþykkja aðalskipulög sem  stangast á við þegar staðfest aðalskipulög í aðliggjandi sveitarfélögum.

Ef sveitarstjórn sem er að vinna aðalskipulag getur ekki sætt sig við það skipulag sem  þegar er búið að staðfesta í aðliggjandi sveitarfélagi þá er skipulagi á því svæði frestað og skipuð nefnd allra sveitarfélaganna sem aðild eiga að svæðinu ásamt oddamanni frá Skipulagsstofnun. Nefnd þessari er ætlað að ljúka skipulagi á umræddu svæði og hefur til þess afmarkaðan tíma.

Sveitarstjórn Flóahrepps á þessum tíma taldi sig hafa um tvo kosti að ræða varðandi Urriðafossvirkjun.  Annars vegar að fallast ekki á virkjunina og framselja skipulagsvaldið á svæðinu til nefndar þar sem Flóahreppur myndi hafa 2 fulltrúa, hin sveitarfélögin þrjú sem um ræðir hefðu 6 fulltrúa og skipulagsstofnun 1 fulltrúa.

Hin leiðin var sú að beita sér með beinum hætti í því að því að minnka neikvæð umhverfisáhrif vikjunarinnar og freista þess að tryggja sem best að jákvæð áhrif af framkvæmdinni yrði samfélaginu hér á staðnum til framdráttar og eftir atvikum og árangri í þeirri vinnu að fallast á virkjun í aðalskipulaginu.

Á meðan aðalskipulagið var í vinnslu hjá Flóahreppi náðist árangur í ýmsum málum frá því að Umhverfisráðherra úrskurðaði um umhverfismatið sem kom til viðbótar við þau skilyrði sem sett voru varðandi mótvægisaðgerðir.  Þetta voru atriði sem snertu bæði áhrif á lífríki, samfélag og efnahag svæðisins og skipta öll máli þegar verið er að vega og meta kosti þess að virkja.

·         Umfang virkunarinnar var minnkað verulega með lægra yfirborði á inntakslóni. Inntakslónið var allt fært út í núverandi árfarveginn. Með minna vatnsmagni í lóninu og örara vatnsstreymi þar í gegn minnkar bæði hætta af flóðum og setmyndun í lóninu. Ekkert gróið land í sveitarfélaginu fer undir lón.

·         Hættumat var unnið og gengið úr skugga um að hætta fólks vegna hugsanlegra flóða myndi ekki aukast vegna virkjunarinnar. Í mörgum tilfellum reyndist hún frekar minnka.

·         Gerður var samningur við Landsvirkjun um ýmsar mótvægisaðgerðir sem allar miða að því að styrkja samfélagið hér á svæðinu til búsetu. Lögð var á það áhersla af hálfu Flóahrepps að semja um að farið yrði í framkvæmdir sem nýttust samfélaginu öllu.

·          Stjórn Landsvirkjunnar gaf út að orkan úr virkjunum í Neðri-Þjórsá yrði ekki seld til nýrra álvera. Aðrir orkukaupendum áttu að hafa hér forgang og stuðlað skyldi að fjölbreyttari atvinnustarfsemi og umhverfisvænni.

Eftir að sveitarstjórn hafði einnig verið upplýst um hvernig staðið yrði við skilyrði þau sem Skipulagsstofnun og Umhverfisráðherra settu í úrskurði sínum um umhverfismatið féllst sveitarstjórn á að gera ráð fyrir virkjuninni á aðalskipulaginu.

Eftir að aðalskipulagstillagan var síðan búin að fara í gegnum hefðbundið auglýsingaferli, búið var að taka afstöðu til þeirra athugasenda sem bárust og svara þeim var aðalskipulagið samþykkt samhljóða í sveitarstjórn  4. des 2008. Skipulagsstofun fékk þá aðalskipulagið til skoðunnar. Hún fór yfir öll gögn og vinnubrögð  sveitarstjórnar  og mælti síðan með því við ráðherra að staðfesta skipulagið.

Eftir tæpt ár frá því að skipulagstofnun afgreiðir skipulagið frá sér til ráðuneytisins kemur svo loks niðurstaða ráðherra í þá veru að neita að staðfesta skipulagið eins og það liggur fyrir.  Ráðherra er að vísu tilbúin að staðfesta sumt  en ekki að því leiti sem snýr að Urriðafossvirkjun.

Það virtist nokkuð augljóst að sú leið sem ráðherra bauð upp á að fara til þess að geta sloppið við að staðfesta  Urriðafossvirkjun á aðalskipulagi Flóahrepps var ekki lögum samkvæmt.  Örstuttu áður hafði þessi sami ráðherra staðfest nýtt aðalskipulag í Rangárþingi ytra þar sem gert er ráð fyrir umræddri Urriðafossvirkjun.  Sveitastjórn Flóahrepps gat ekki fallist á að taka þátt í lögleysu þessari og ákvað að höfða mál til þess að hnekkja þessari ákvörðun ráðherra.

Ég get vel skilið það að það geti orkað tvímælis hvað og hvar eigi að virkja. Ég get einnig skilið það að skiptar skoðanir eru um það. Ég get hinsvegar ekki skilið það að ráðherra sem vill ekki að einhver ákveðin virkjun sé byggð skuli þá ekki beita sér gegn því í ríkisstjórninni sjálfri og á Alþingi. Í stað þess kýs ráðherra að ráðast á garðinn þar sem hann telur að hann sé lægstur og reynir að gera vinnu sveitarstjórnar í einu sveitarfélagi tortryggilega. Ráðherra segist með því ætla að standa við þá pólitík sem hún er kosin fyrir.

Mér finnst eins og það sé komið fyrir Svandísi Svavarsdóttur Umhverfisráðherra svipað og þeim sem sagt var um að "þeir hefndu þess í héraði sem hallaðist á alþingi".  Þarna mun reyndar  vísað til þess að menn töldu sig geta verið djarfari á heimaslóðum en annarsstaðar.

Er hugsanlegt að vegna þess að Svandís hafi ekki getað komið sínum málum fram í ríkisstjórn og Alþingi hafi hún talið sig geta staðið upp í hárinu á sveitarstjórnarmönnum austur í Flóa. Ef svo er, þá hefur hún vanmetið Flóamenn.

Kúgaðu fé af kotungi,
svo kveini undan þér almúgi; 
þú hefnir þess í héraði,
sem hallaðist á alþingi    

            ( lausavísu eftir Pál lögmann Vídalín (d.1727))

Eins og ýmislegt annað hér í okkar þjóðfélagi þá hafa skipulagsbreytingar á liðum árum í raforkusölumálum leitt af sér vaxandi ójöfnuð og komið illa niður á dreifbýli landsnins. Þegar ákveðið var að aðskilja raforkuframleiðslu og raforkudreyfingu var talað um að það væri gert fyrir neytendur. Markmiðið væri að koma á virkri samkeppni í raforkuframleiðslu sem átti að skila lægra raforkuverði

Ekki veit ég hvort einhverjir landsmenn hafi orðið var við þá hagræðingu sem út úr þessu kom. Hitt veit ég vel að við sem í dreyfbýli búum höfum síðan þá eingöngu þurft að búa við hækkandi raforkuverð og það svo um munar.

Þetta kemur sérstaklega illa niður á þeim svæðum þar sem treysta þarf á húshitun með rafmagni. Hátt raforkuverð kemur reyndar einnig niður á atvinnusköpun í dreyfbýli og eru dæmi um fyrirtæki sem hafa flutt sig héðan á höfuðborgarsvæðið vegna þessa.

Mér finnst þetta óþolandi aðstöðumunur og með öllu óásættanlegt.  Ef mönnum er einhver alvara með því að efla byggð í þessu landi þá verður að taka á svona málum. Það vita tilgangslaust að vera að setja eitthvað af almanna fé í byggðamál og til atvinnusköpunnar í dreifbýli ef sífellt er á sama tíma verið að auka kostnað hjá þessum sömu aðilum umfram það sem gerist annarstaðar.

Það er gömul saga og ný að alltaf er nauðsynlegt  að sinna viðhaldinu vel.  Fjósið hér er byggt fyrir rúmlega 25 árum og þó að vandað hafi verið til verka í upphafi fer ekki hjá því að  kominn er tími á ýmis viðhaldverkefni. 

Eitt af því sem hefur verið að bila í fjósinu eru steinbitarnir í gólfinu. Borið hefur á því að steypan hefur sprungið frá járnunum í bitunum og þeir molnað. Þetta hefur valdið slysahættu í fjósinu og því nauðsynlegt að bregðast við á einhvern hátt.

Nú er svo komið að ekki duga lengur neinar bráðabirgða viðgerðir á bitunum. Nauðsynlegt er að skipta um gólfið í allstórum hluta af fjósinu. Hefur það verið eitt af okkar verkefnum  í vetur meðfram öðrum verkum sem verið er að sinna.  

Til þess að skipta um gólfið þarf að byrja á því að saga eldra gólfið upp og koma því út. Í það verk fjárfestum við í  gamalli steinsög. Við  fengum síðan lánaðann lítinn rafmagnslyftara sem  hægt er að læðast með inn um fjós.  Gömlu bitarnir voru síðan sagaðir í hæfilaga stóra búta sem lyftarinn gat ráðið við og þeir keyrðir út.

Keyptir voru nýjir steinbitar í fjósið. Þeir eru innfluttir frá Hollandi og eru í rúmlega 3 fermetra einingum og engin léttavara.  Þar sem ekki er nú einfalt að koma við stórvirkum verkfærum inn í fjósi og lofthæðin gefur ekki tilefni til þass að vinna með krana varð að grípa til annarra ráða við að koma bitunum á sinn stað.

Sigmar smíðaði því sérstakt flutningstæki úr gamalli brettatrillu, tveimur fólksbílahjólnáum, vatnsrörum, einum glussatjakk, lítilli vökvadælu og 4 metrum af stálvír.  

Þetta verkfæri dugði vel. Við sjáum nú fyrir endan á því að koma nýju bitunum fyrir í þessum áfanga sem við tókum fyrir í vetur. Þetta eru rúmlega  50 fermetrar sem við erum að skipta um núna. Stefnt er að því að taka  meira síðar á þessu ári.

Þorrinn byrjar með hlýindum og rigninu.  Mér finnst nú þannig veður í skammdeginu ekki neitt spennandi en góðu fréttirnar eru samt þær að jarðklakinn sem kominn er lætur undan og ekki þarf að eyða peningum almennings í snjómokstur á meðan hann ringnir. 

Það er nú orðið nokkuð langt síðan hér hefur komið alvöru jarðklaki. Í frostunum um daginn hér á auða jörð rifjaðist það upp fyrir mér hvernig vorverkin gengu fyrir sig (eða gengu ekki) þegar klakinn var ekki farinn úr jörðinni fyrr en komið var fram í júní eins og ég man dæmi um.

Maður er nú ekkert að rifja slíkar raunir upp á meðan það er 5 til 10 stiga hiti og rigning. Þá ergir maður sig mikið frekar á bleytunni og drullunni sem allstaðar veðst upp. Malarvegirnir í Flóahreppi, sem eru nú æði langir, eru nánast að verða ófærir í þessu tíðarfari. Einnig er vont að komast um til þess að gegna hrossum úti því allstaðar veðst jörð upp í bleytunni.

Þrátt fyrir það að nóg er af verkefnum til þess að fást við bæði hér heima og í sveitarstjórnarmálunum hef ég gefið mér nokkrum sinnum tíma til þess að fara á hestbak. Við járnuðuðum hér á milli jóla og nýárs og höfum síðan þá verið að skreppa á bak.

Eins og stundum vill verða með hestamenn þá er farið að velta fyrir sér hrossaviðskiptum. Frekar vill það nú verða til þess að hrossunum fjölgi. Um síðustu helgi fór ég með Jóni tengdasyni upp í Landsveit og sóttum við hest sem hann var þar að kaupa.

Við erum einnig að gera okkur vonir um að það komi hér folöld í vor en það hefur ekki fæðst hér folald síðan hún Þúfa fæddist sumarið 2003

Hrossaræktarfélögin í Flóahreppi héldu í gærkvöldi sameiginlega uppskeruhátíð. Mikil gróska er í hrossarækt í sveitarfélaginu og félagslegur uppgangur í hrossaræktarfélögunum. Það eru þrjú hrossaræktarfélög starfandi í Flóahreppi. Öll eru þau með öflugt félagsstarf hvert um sig en eru nú að auka samstarf sín á milli.

Á hátíðinni sem fram fór í Félagslundi voru m.a. afhent verðlaun fyrir hrossarækt í sveitarfélaginu. Hvert félag fyrir sig veitti verðlaun fyrir árangur sinna félagsmanna í hrossarækt. Síðan voru einnig afhent í gærkvöldi í fyrsta skipti verðlaunagripir sem Flóahreppur gefur fyrir hæðst dæmdu hryssu og hæðst dæmda stóðhest á síðasta ári í sveitarfélaginu. Gripir þessir eru farandgripir sem veittir verða árlega. Markmið sveitarfélagsins með því að gefa þessa gripi er að hvetja til áframhaldandi ræktunnarstarfs í sveitinni og ekki síður að hvetja til öflugs félagsstarfs um hrossrækt.

Eitt þessa þriggja félaga er Hrossaræktarfélag Villingaholtshrepps. Það hefur nú nýlega haldið aðalfund sinn en mikil fjölgun félagsmanna hefur nú orðið í félaginu. Þessi fjölgun kemur í kjölfar þess að ný stjórn sem tók við félaginu á síðastra ári hefur unnið ötullega að því að fá fólk til liðs við félagið. Í fyrra varð stefnubreyting hjá félaginu þegar félagsmenn sjálfir stöðvuðu áform þáverandi stjórnar í áframhaldandi málarekstur gegn sveitarfélaginu. 

Í kjölfar þess tók ný stjórn við og hefur félagið nú snúið sér að fullum krafti að því að efla félagsstarfsemi um hrossarækt í Villingahotshreppi hinum forna. Ég óska félaginu til hamingju með þennan árangur og vona að þrátt fyrir það tjón sem vissulega hefur orðið, þá setji menn nú fortíðina aftur fyrir sig og stefni ótrauðir fram á veginn.  

Innanríkisráðherra boðaði til sín sveitarstjórnarmenn úr Suðurkjördæmi ásamt samgöngunefnd Alþingis á þrettándadegi jóla. Fundarefnið var að ræða stöðu framkvæmda við stofnbrautir á Suðvesturlandi og veggjöld sem hafa verið í umræðunni að undanförnu.

Nokkuð hefur borið á því í þessarri umræðu að fólk virðist oft á tíðum alls ekki vera að ræða sama hlutinn. Ýmist er verið að ræða það að skipta um tekjustofn ríkisins sem fer til vegamála. Í annan stað er verið að ræða það að leggja á sérstakann skatt, eða eins og ráðherran orðaði það "afnotagjöld", á þá sem fara um stofnbrautir út frá höfuðborgarsvæðinu til viðbótar við þau gjöld sem nú þegar eru innheimt af eldsneyti og fer beint til vegamála.

Það eru u.þ.b. 15 til 16 milljarðar sem innheimtist á ári með eldsneytigjaldi og fer það til vegagerðar í landinu öllu.  Þetta gjald er eingöngu innheimt af bensíni og díselolíu sem selt er á bíla. Ýmsir hafa haft af því áhyggur að þeir sem keyra á öðru eldsneyti eins og metan, rafmagni eða einhverju öðru sleppi við að taka þátt í kostnaði við uppbyggingu vegakerfisins. Þar sem stefna er að auka notkunn á öðru eldsneyti  sem mengar minna og draga úr notkunn á bensíni og olíu virðist sem þessi tekjustofn sé að verða ónýtur. 

Því er það að nú um einhvert skeið hafa menn verið að velta fyrir sér að taka í staðinn upp gjaldheimtu af bifreiðaeigendum sem tekur mið af notkunn þeirra á þjóðvegunum. Hugmyndin er að þetta verði mælt með sérstökum búnaði í bílunum sem styðst við GPS gerfihnattakerfið. Þeir sem tala fyrir þessari breytingu benda einnig á að með þessu kerfi er hægt að vera með allslags afslætti og kjör sem ekki er hægt með eldsneytisgjaldinu. Þar borga menn bara í réttu hlutfalli við keypt magn af eldsneyti en með nýju kerfi væri t.d. hægt að veita þeim afslátt sem þurfa að keyra mikið vegna vinnu eða náms og eins þeim sem fara um sérstaka slæma vegi. Mér sýnist það reyndar geta þá átt við um marga vegi hér í Flóahreppi.

Þetta er ekki það sem nú er verið að ræða í sambandi við framkvæmdir við tvöföldum á vegum út frá Reykjavík. Þar eru menn að tala um að það verði innheimt sérstakt gjald eingöngu af þeim sem fara um þessa vegi og það í viðbót við það sem þeir borga nú þegar í eldsneytisgjöldum. Það hefur reyndar komið skýrt fram hjá ráðherra að ekki verði farið í þessar framkvæmdir nema að hægt verði að fjármagna þær sérstaklega.

Margir hafa sett fram mótmæli við þessu m.a. margar sveitarstjórnir og þ.á.m. sveitarstjórn Flóahrepps og einnig stjórn SASS. Það er útilokað að réttlæta það að þeir vegfarendur sem nota þessa vegi eigi einir að greiða tvöfallt gjald til vegagerðar en aðrir ekki.  Ef að það á að auka skattheimtu til vegagerðar er grundvallaratriði að sú viðbót komi sem jafnast á alla sem nota vegina.

Ég geri mér allveg grein fyrir því að ríkissjóður er févana og það hefur áhrif á getu til þess að fara í miklar vegaframkvæmdir.  Nú fyrst staðan er þannig getur verið nauðsynlegt að endurmeta stöðuna. Nú þegar hefur t.d. verið ákveðið í sambandi vð suðurlandsveginn að minka þá framkvæmd frá því sem stefn var að og notast við svo kallaðan 2+1 veg um Svínahraun og Hellisheiði. Það getur líka verið nauðsynlegt að áfangaskipa verkinu meira. Það á auðvita þá líka við um allar aðrar vegaframkvæmdir í landinu.

Á þessum rólega nýársmorgni vil ég byrja á því að óska ykkur gleðilegs árs. Ég þakka góð samskipti og allt samstarf á gamla árinu. Nýtt ár er aldrei annað en ný tækifæri eins og framtíðin ávalt er og því ber að fagna.  
Hér í Kolsholtshverfinu er áratugahefð fyrir því að vera með sameginlega áramótabrennu á Bjallanum. Frá þvi að ég kom hér fyrst í Flóann fyrir rúmlega fjörutíu árum hefur þetta verið árviss atburður og á því var engin breyting í gærkvöldi.

Það skíðlogar reyndar enn í brennunni en kveikt var í henni kl hálf sjö í gærkvöldi. Þar kom saman nokkur fjöldi fólks á öllum aldri af báðum bæjum. Sumir ekki lengur hér heimilsfastir en hafa alist upp við þetta og mæta nú með sína fjölskyldu og taka þátt í gleðinni.

Þeim sem finnst jólalegra að hafa snjó á jörð um jólin varð að ósk sinni. Í gær var hér alhvít jörð. Nú er suðaustan átt og rigning og allur snjór horfinn. Það kemur nú ekki í veg fyrir það enn eru jól.

Það báru tvær kýr í fjósinu hér á jóladagsmorgun og sú þriðja bar nú í nótt. Allt voru þetta stórir og stæðilegir kálfar. Ekki hefur komið nýr kálfur hér í þrjár vikur svo það var nú orðið alveg tímabært. Alls höfum við nú fengið 25 lifandi kálfa í haust. Af því eru 12 kvígur og er ég mjög sáttur við það. 

Á þorláksmessu fórum við Jón tengdasonur út í haga og sóttum hluta af reiðhestunum. Nú er hér átta hestar á húsi. Það er alltaf gaman að gegna í hesthúsinu og nú er farið að velta fyrir sér hvort ekki eigi að að fara að járna fljótlega.

Í dag stendur mikið til. Tvö yngstu barnabörnin okkar Kolbrúnar verða skírð hér í stofunni. Von er á fjölda gesta. Bíða menn spenntir að heyra hvað börin eiga að heita. Það er ekki hægt að hugsa sér áhugaverðara verkefni en að standa að svona fagnaði um jólin.

Gleðilega jólarest.  

Í dag tekur daginn aftur að lengja. Mér finnst það mun áhugaverðara ástand en það sem boðið hefur verið upp á undanfarið. Það er engan veginn upplífgandi veruleiki þegar sólinn sífellt drattast seinna á lappir og sekkur svo í Atlandshafið örfáum tímum seinna.

Nú er það ekki svo að ég hafi verið farinn neitt að örvænta. Allt frá því að ég man eftir mér hefur þetta verið árviss viðburður. Ég er löngu farinn að treysta því að áður en sólin hættir alveg að koma upp þá tekur daginn aftur að lengja á þessum árstíma. Hann lengist svo smátt og smátt. Örlítið í fyrstu en síðan jafnt og þétt allt fram að því að bjart er orðið allan sólarhringinn.

Hrútastofn landsins er í önnum þessa dagana. Það á einnig við um hrútana hér á bæ en nú eru þeir í óða önn að leggja drög að sauðburði næsta vors. Í ár var sú stefna tekinn hér að sleppa öllum sæðingum og treysta hrútunum allveg fyrir verkefninu.

Hér hefur talsvert verið treyst á sæðingar til kynbóta í áratugi. Fárstofnin er samt það lítill að það hefur komið betur út að sæða annað eða þriðja hvert ár. Reyna þá að sæða nokkuð stórann hluta stofnsins og hafa þá úr einhverju að velja til lífs.

Í fyrra voru sæðingar notaðar og í haust voru sett á bæði gimbrar og hrútar undan sæðingahrútum. Lambhrútarnir hafa undanfarna dag verið að spreyta sig og það gengið ágætlega. Nú er hinsvegar veturgamli hrúturinn að mestu tekinn við.

Sá veturgamli er morbotnóttur og heitir Seifur. Hann er undan Laxa frá Laxárdal í Þistilfirði. Laxi var keyptur hingað lamb haustið 2007 að noðan. Sennilega hefur enginn einstaki hrútur haft meiri áhrif hér í ræktuninni en hann. Hann sjálfur er nú fallinn en töluvert er orðið til undan honum.    

Sveitarfélagið Árborg hefur kynnt fyrir samstarfsaðilum sínum áform sín um að segja sig úr Skólaskrifstofu Suðurlands. Forsvarsmenn Árborgar fullyrða að með því náist umtalsverð hagræðing fyrir þá.

Sveitarstjórn Árborgar glímir við mjög erfiðan rekstur m.a. vegna mikilla skulda sem á sveitarfélaginu hvílir. Víða er nú skorið niður í rekstri sveitarfélagsins og skipulagsbreytingar eru boðaðar.

Sveitarstjórnin í Árborg hefur nú komist að þeirri niðurstöðu að þá þjónustu sem þeir fá frá skólaskrifstofunni geti þeir leyst með ódýrari hætti og hafa því virðað þá hugmynd að hætta þátttöku í rekstri hennar. Ekki liggur nákvæmlega fyrir hvernig þeir reikna þetta út. Skiptar skoðanir eru um það hvort allt sé tekið með í þann reikning.

Ef af áformum þessum verður þíðir það verulegar breytingar á rekstri skólaskrifstofunnar og í raun getur það haft áhrif á allt samstarf sveitarfélaga á Suðurlandi. Því er nauðsynlegt bæði fyrir Árborg og öll hin sveitarfélögin að skoða dæmið vel og gera sér fulla grein fyrir því hvaða áhrif þetta mun hafa

Ég er þeirra skoðunnar að skólaskrifstofan sé nokkuð vel rekin. Ég dreg í efa að það geti verið hagkvæmara fyrir sveitarfélögin að leysa verkefnin sem hún er að sinna með einhverjum öðrum hætti en að standa saman.

Það er með stofnanir eins og skólaskrifstofuna að það er kannski ekki alltaf keppikefli að nota hana frá ári til árs sem allra mest. Hinsvegar er nauðsynlegt fyrir alla sem standa í reksri skóla og/eða leikskóla að geta ávalt tekist á við þau verkefni sem upp koma. Verkefnin geta verið misjöfn milli ára og í öllum skólum koma upp æði krefjandi verkefni.

Það er með samstarf sveitarfélaga eins og annað samstarf að allir aðilar samstarfsins þurfa að sjá hag sinn í samstarfinu. Ef Árborg getur ekki komið auga á sinn hag í því að viðhalda þessu samstarfi  við flest önnur sveitarfélög á Suðurlandi er ljóst að upp úr samstarfinu hlítur að rakna.

Á fundi sveitarstjórnar Flóahrepps á miðvikudaginn s.l. var lögð fram til fyrri umræðu tillaga að fjárhagsáætlun fyrir árið 2011. Tillagan gerið ekki ráð breytingum á álagningu gjalda hjá íbúum sveitarfélagsins. Áætlaður hagnaður er  tæpar 13 milljónir

Tekjusamdrætti er mætt með aðhaldsemi í rekstri. Á næsta ári er ekki gert ráð fyrir neinum nýjum stórframkvæmdum hjá sveitarfélaginu og öllum viðhaldsverkefnum er haldið í lágmarki. Þær framkvæmdir sem hafa verið í gangi verður lokið á næsta ári. Þar á ég við skólabygginguna sem nánast er nú þegar búin og vatnsveituframkvæmdirnar.

Það er ekki sjálfgefið að hægt sé að reka sveitarfélagið á næsta ári með óbreyttum álögum og óskertri þjónustu eins og fjárhagsáætlum gerir ráð fyrir. Þar skiptir miklu máli rekstur þess hefur jafnan verið í góðu jafnvægi og sveitarfélagið er lítið skuldsett.