Nú er þorri genginn í garð. Ríkisstjórn Ísland fannst skynsamlegt að ráðstafa bróðurpartinum af Bóndadegi í Flóanum. Það var vel skiljanlegt að hana hafi langað til þess.   

Að loknum ríkisstjórnarfundi á Selfossi á föstudagsmorguninn gafst sveitarstjónarmönnum á Suðurlandi tækifæri á að hitta ríkisstjórnina í heild á sérstökum fundi. Fundurinn fór fram á Hótel Selfoss frá kl. 11:00 til kl. 14:00. Það gerðu ráðherrar grein fyrir ýmsum afgreiðslum á ríkisstjórnarfundinum fyrr um morguninn sem snertu Suðurland beint.

Hvert sveitarfélag fékk síðan nokkrar mínútur til þess að koma ábendingum og spurningum til ríkisstjórnarinar eða einstaka ráðherra. Ég notaði tíman, sem ég hafði fyrir Flóahrepp, til þess að benda á þá möguleika, fyrir land og þjóð, sem í dreyfbýlinu geta falist. Ef þeir möguleikar eiga að nýtast gengur ekki að skilja dreyfbýlið í landinu eftir í uppbyggingu grunnstoða í þjóðfélaginu.

Nefndi ég í því sambandi raforkuverðið, en þar hefur markvisst verið unnið að því að velta dreyfingarkostnaði á rafmagni meira yfir á þá sífellst færri sem í dreyfbýli búa. Þessu til viðbótar bætist sá gífurlegi aðstöðumunur sem er á húshitunnarkostnaði eftir því hvort um köld svæði er að ræða eða ekki.

Einnig  nefndi ég fjarskipti og internettengingar. Það eru stórstígar framfarir í þeim málum víðast hver, en dreyfbýið situr eftir. Eftir þau mistök að selja grunnnet Símans á sínum tíma og treysta á einkaframtakið í framtíðar uppbyggingu á fjarskiptum liggur ljóst fyrir að áhuginn er fyrst og fremst í þéttbýli þar sem ágóðavon er meiri.

Þessi atriði komu reyndar fram hjá fulltrúum fleiri sveitarfélaga á fundinum. Þannig að væntalega hafa ráðherrarnir áttað sig á þessu og ég geri því ráð fyrir að þessu verði snarlega kippt í liðinn.  

Annars hef ég notað þessa fyrstu daga í Þorra í að taka reiðhestana á hús. Við sendum nýjast hestinn á bænum, hann Hring, í tamningu. Kannski spáum við í að járna í dag, ef Jón í Lyngholti skyldi hafa tíma.  
 

 

Við brunuðum í  Borgarnes á fimmtudaginn var, Árni varaoddviti og ég, og sátum þar málþing um gróðurelda. Málþing þetta var boðað af Sambandi íslenskra sveitarfélaga.

Eins og stóð í fundarboði var á málþinginu lögð áhersla á að ræða og miðla upplýsingum, leiðir til að auka viðbúnaðargetu slökkviliða með samstarfi sveitarfélaga og stofnana og skilgreina ábyrgð sveitarfélaga og annarra stjórnvalda.

Fjallað var um reynsluna af baráttu við gróðurelda, lagt mat á möguleika slökkviliða til að ráða niðurlögum þeirra og rætt um hvaða úrbóta er þörf hvað varðar mönnun slökkviliða, búnað þeirra og fjárhagslega áhættu sveitarfélaga af völdum gróðurelda. Einnig var fjallað um aðgerðir til forvarna og áhrif gróðurelda á náttúruna.

Boðnir voru á þetta málþing sveitarstjórnarmenn, slökkviliðsstjórar, opinberar stofnanir, skógarbændur, tryggingarfélög, landeigendur og náttúru- og umhverfisverndarsamtök.

Hætta á stórum gróðureldum sem illa er hægt að ráða við og jafnvel með hættu á bæði manns- og töluverðu eignatjóni, hefur stóraukist á síðustu árum. Ástæða þess eru nokkrar meðal annars vegna  veðurfarsbreytinga undanfarin ár og breyttrar landnotkunnar.

Hér í Flóanum tíðkaðist það lengi vel að hreinsa land með sinubruna á vorin. Þetta var á þeim tíma sem útjörð hér var fyrst og fremst nýtt til beitar sem tilheyrði hefðbundnum búskap með kýr og kindur. Það land sem helst þurfti á slíkri hreinsun að halda voru grasmiklar mýrar og engjar. Þannig land er víða hægt að finna hér í Flóanum.  

Þetta land var á þessum tíma eingöngu vaxið grasgróðri, Skurðakerfi Flóaáveitunnar sem og aðrir skurðir vorur í þokkalegu ásigkomulagi og grunnvatsstaða í nokkru jafnvægi yfir árið. Þegar sinan var brend snemma vors brann hún á örskotstundu. Eldurinn kulnaði um leið og sinan var brunnin. Skurðir og vegir voru öruggir eldveggir. Glóð fór ekki niður í jarðveg vegna þess að yfirleitt var brent meðan jörð var frosin. Annars var jarðvatnsstaða líka það há að þetta land þornaði aldrei.

Nú er öldin önnur. Þar sem sauðfé er horfið úr högum veður upp víðir og ýmiss annar gróður. Skurðum er víða ekki viðhaldið og þeir orðnir fullir af gróðir og jarðvegi. Hvert sumarið af öðri eru þurrkar allsráðandi og jarðvatnsstaða fellur um einhverja metra á hverju sumri. Allar tjarnir og skurðir eru skraufaþurrir mest allt sumarið. Erfitt er að ætla sér að hafa einhverja stjórn á eldi orðið við þesssar aðstæður.

Þessu til viðbótar hafa víða sprottið upp sumarhúsahverfi. Þó þau séu kannski ekki í svo miklum mæli hér í sveit, enn sem komið er, má víða finna þau á svæði sameiginlegra skipulagsnefndar sveitarfélaganna á svæðinu. Það eru jafnvel samfelld sumarhúsasvæði sem þekja fleiri og fleiri ferkílómetra. Þessi svæði eru þakin miklum trjágróðri, með þröngum og löngum og illa uppbyggðum vegum sem enda svo botnlöngum.

Á þessum svæðum er fólk í þúsundum talið á hverjum tíma, Sérstaklega á sumrin þegar veður er þurrt og gott. Það er verið að grilla úti og jafnvel verið með útikerti eða lítinn varðeld. Í þurrkatíð eins og undanfarin ár er veruleg hætta á að það geti kviknað í við þessar aðstæður.  Það þarf ekki nema síkarettu glóð eða eitthvað álíka til þess. Það eru dæmi þess hér í sveit að eldur kviknaði í gróðri vegna neista úr háspennulínu við það að ógæfusöm álft flaug á línuna.  

Það eru því veruleg ástæða til þess að gefa þessari hættu gaum. Það þarf að velta fyrir sér hvort ekki sé ástæða til að taka tillit til rýmingarleiða út úr sumarhúsahverfum í deiliskipulagi. Það þarf að gera sér grein fyrir með hvaða hætti og hvaða tæki duga til að ráða við slíkan eld. Síðast en ekki síst þarf að brýna fyrir fólki hversu varlega þarf að umgangast eld við þessar aðstæður. 

Þeir voru í hátíðarskapi nágrannar okkar í Skeiða- og Gnúpverjahreppi í gær. Þá var efnt til samkomu í Árnesi í tilefni þess að nú er búið að leggja ljósleiðara inn á hvert heimili í sveitarfélaginu, Það er sveitarfélagið sem stendur að þessari framkvæmd.

Ég er ekki í vafa um að hún á eftir að hafa áhrif á atvinnnuuppbyggingu og búsetuþróun þar í sveit. Ég óska íbúum í Skeiða- og Gnúpverjahreppi til hamingu með þetta.

Á föstudaginn var boðinn upp hjá sýslumanninum á Selfossi hestur sem búið er að vera í óskilum hér í sveit undanfarin misseri. Ég mætti með klárinn stundvíslega kl 2 á planið hjá sýslumanni. Nokkrir áhugasamir kaupendur voru þar einnig mættir og gengu boðin á víxl um leið og borðalagður fulltrúinn lýsti eftir boðum. 

Það voru nú reyndar ekki háar upphæðir sem boðnar voru og fljótlega var hesturinn sleginn  nýjum hamingusömum eiganda. Þó ekki hafi fengist fyrir þeim kostnaði sem nú þegar hefur fallið á sveitarfélagið vegna þessa er þessi hestur nú ekki lengur á ábyrð þess og ég vona að nýr eigandi hafi þau not af honum sem hann væntir.

Ég átti afmæli á fimmtudaginn og þótti Morgunblaðinu það tilefni til þess að birta mynd af mér í blaðinu. Ég hef nú átt afmæli á hverju ári frá því ég man eftir mér og það er í sjálfu sér ekkert fréttnæmt. Mér finnst aftur á móti ágætt og ekkert að því að sjá í blaðinu líka hversdagslegar fréttir og viðtöl við venjulegt fólk um það sem hver og einn er að taka sér fyrir hendur.



Fólkinu mínu þótti við hæfi að gefa mér í afmælisgjöf þennan forláta hjálm sem ætlast er til að ég noti þegar ég fer um á fjórhjólinu. Einu sinni var ég töluvert að spekulera í að fá mér skellinörðu og þá líka einhvern vegin svona hjálm. Það eru nú fjörutíu ár síðan svo sennilega hefur verið um að ræða mun fornfálegri hjálm en þennan.

Þessi er alvöru nútímalegur og er ekki að efa að ykkur mun finnast ég töluvert töffaralegur með hann. Mig minnir allavega að það hafi skipt máli hér um árið þegar ég var mest að spá í þetta. Reyndar þroskaðist maður hratt á þessum árum og örfáum mánuðum eftir að ég var mest að spá í skellinörður keypti ég mér bíl í félagi við Tóta bróður sem þá var að fá bílprófið svo aldrei varð meira úr skellinöðru- eða hjálmkaupum á þeim tíma.

Ég vil byrja á að óska ykkur gleðilegs árs og þakka öll góð og ánæguleg samskipti á liðnu ári. Þeim sem inn á þessu síðu hafa komið þakka ég innlitið. Sérstaklega þakka ég þeim sem látið hafa álit sitt í ljós á því sem ég hef skrifað hér. Það gerir það óneitanlega áhugaverðara að fá álit á því sem maður er að segja hér.

Þréttándinn er í dag. Í gærkvöldi vorum við á Þretttándaskemmtun Umf. Vöku í Þjórsárveri. Það er löng hefð fyrir þessari skemmtun hjá ungmennafélaginu og það er aðeins á færi elstu manna að muna upphaf hennar. Það eru unglingarnir á hverjum tíma á félagssvæði félagsins sem veg og vanda hafa af þessari skemmtun.

Þannig hefur það alltaf verið í þessa ártugi sem þrettándaskemmtunin hefur verið haldin. Boðið er upp á frumsamda leikþætti (gjarnan með skírskotun til mannlífsins í sveitinni), flugeldasýningu og svo er spilað bingó fyrir veglega vinninga. Ég þakka kærlega fyrir skemmtunina í gærkvöldi.

Umf. Vaka hélt aðalfund sinn, að venju, að kvöldi 2. janúar s.l.  Fundurinn var vel sóttur. Bæði af virkum félagsmönnum og einnig mættum við þarna nokkrir gamlir félagar. Mér finnst alltaf ganan að koma á þessa fundi og er ánægður með hvað félagið er öflug. 

Í Flóahreppi eru starfandi þrjú ungmennfélög. Öll eru þau vel virk. Þau hafa með sér samstarf á ýmsum sviðum og eru miklvægur þáttur í félags og menningarlífi sveitarinnar. Ég lít á það sem talsverð verðmæti fyrir samfélagið að til staðar er jafn öflugur félagsvettvangur fyrir ungt fólk og hér er.